Regulacje rynku zamówień publicznych

Koncepcja ekonomicznego kryterium wyboru jest ściśle związana z zasadą równego traktowania wszystkich potencjalnych oferentów. Taki nurt dominuje w ponadnarodowych systemach zamówień publicznych i jest związany z chęcią zapewnienia przez państwa sygnatariuszy umowy międzynarodowej równych praw dla wszystkich swoich przedsiębiorców, a tym samym otwarcia rynków na równych zasadach. W związku z postępującą liberalizacją handlu międzynarodowego, przejawiającą się również poprzez rozwój inwestycji ponadnarodowych, rynek zamówień publicznych przestał podlegać wyłącznie unormowaniom narodowym. Regulacje rynku zamówień publicznych stały się częścią prawa międzynarodowego (system GATT-WTO), a w szczególności prawa wspólnotowego. Korzyścią osiągniętą przez państwa przystępujące do umów międzynarodowych regulujących rynek zamówień publicznych było z jednej strony rozszerzenie rynku dostępnego dla oferentów krajowych, z drugiej zaś strony niosło ze sobą otwarcie własnego rynku dla oferentów zagranicznych. O ile korzyści osiągnięte z rozszerzenia rynku zamówień publicznych na rynek innych państw są wyraźnie widoczne, o tyle polemizować można z potencjalnymi korzyściami odnoszonymi wskutek otwarcia własnego rynku dla oferentów zagranicznych.

Państwo, które jest zobligowane treścią umów międzynarodowych lub innych aktów prawnych (dyrektywy) musi ograniczyć zakres instrumentalizacji zamówień publicznych, albowiem środki przewidziane w tych aktach prawnych mają na celu liberalizację rynków i ograniczenie protekcjonistycznej postawy poszczególnych państw. Omawiając problematykę ekonomicznego i społecznego aspektu zamówień publicznych należy kilka słów poświęcić zakresowi, do którego instrumentalizacja tej instytucji została ograniczona na gruncie umów liberalizujących handel międzynarodowy. Od lat pięćdziesiątych XX w., kiedy to uwaga większości krajów została zwrócona w kierunku znoszenia barier o charakterze pozataryfowym, otwarcie rynków zamówień publicznych stało się niezwykle istotnym problemem. Jednymi z takich reżimów stały się systemy wspólnotowy i GPA, dość dokładnie ograniczające możliwość państw członkowskich do stosowania zamówień w celu realizacji celów o charakterze protekcjonistycznym. Eliminowanie instrumentalizacji zamówień publicznych wynika z ich negatywnego wpływu na otwarcie rynków poszczególnych państw oraz na zachowanie zasady równego traktowania wszystkich przedsiębiorców (zasada niedyskryminacji z uwagi na narodowość).