Zakończenie

Tak w dużym zarysie wygląda „project finance”. Mam nadzieję, że udało się przekonać czytelników do jego zalet, jako sposobu realizacji projektów inwestycyjnych. Niewątpliwie stosowanie „project finance” jest pewnym wyzwaniem, wymagającym rzetelnego przygotowania dokumentacji, przeprowadzenia przetargów, negocjacji i zawarcia stosownych umów z odpowiednio dobranymi kontrahentami. Sponsorzy projektu powinni liczyć się z żądaniami ograniczonego regresu za powodzenia projektu ze strony np. banków finansujących, szczególnie w okresie budowy. Warto jednak zdobyć się na ten wysiłek, bo „project finance” stwarza dla podmiotów gospodarczych nowe możliwości, szczególnie w projektach deweloperskich i działaniach restrukturyzacyjnych.

Czy można te możliwości „project finance” wykorzystać w polskich wam likach? Wszystko zależy od kilku czynników. Pierwszym jest działalność edukacyjna, któremu to celowi służy również i prezentowana pozycja. Podmioty biorące udział w życiu gospodarczym powinny być świadome zalet „project finance”. Inna grupa czynników wynika z odpowiedniej polityki stanowienia i egzekwowania prawa oraz makroekonomii. Przyspieszenie i uproszczenie trybu ustanawiania hipotek, zastawów rejestrowych, jasna i zarazem nierepresyjna polityka podatkowa dotycząca transferu nieruchomości do spółek celowych, przyspieszenie trybu rejestracji spółek celow’ych w Krajowym Rejestrze Sądowym oto niektóre wymogi dalszego upowszechnienia „project finance”. Pilnej nowelizacji wymagają też przepisy Komisji Nadzoru Bankowego dotyczące rezerw celowych w bankach komercyjnych i hipotecznych. Jest to bardzo duża bariera w rozwoju „project finance” w Polsce.

W bankach dla spółek celowych powinna być przewidziana specjalna metodologia oceny ryzyka ich działalności, różna od konwencjonalnych metod analizy ekonomiczno-finansowych funkcjonujących od wielu lat podmiotów, bazująca na tradycyjnym scoringu. Zarys takiego nowego, strukturalnego podejścia do oceny ryzyka projektów inwestycyjnych, które może zostać wykorzystane przez instytucje finansowe, został przedstawiony w niniejszej pracy.

Ostatni wymóg, którego spełnienie jest niezbędne do rozwoju „project finance” w Polsce w projektach deweloperskich i nie tylko, wiąże się z poprawą etyki prowadzenia działalności gospodarczej. Standardem powinno stać się wywiązywanie się z podpisanych umów i deklaracji, i troska o własną reputację. Ten ostatni postulat wykracza jednak daleko poza kwestie upowszechniania „project finance”. Jest bowiem powszechnym postulatem etycznego działania w każdej sferze życia.