Category Finance

Pomimo wskazanych wyżej zalet, „project finance” jako metoda finansowana nie powinno być idealizowane. „Project finance” ma też sporo wad w porównaniu z konwencjonalnymi sposobami finansowania. Przede wszystkim bazuje na odpowiedniej strukturze prawno-finansowej transakcji. Wymaga zatem przygotowania odpowiedniej i przekonującej dokumentacji. Jest więc jako metoda pozyskiwania finansowania droższa z tego powodu i bardziej czasochłonna/’5Wiąże się z zatrudnianiem zewnętrznych doradców i przygotowaniem bardzo wszechstronnej dokumentacji oraz długimi negocjacjami ze stronami zaangażowanymi w realizację projektu. Banki finansujące spółkę celową rozciągają nad nią szeroką kontrolę.

Analiza wrażliwości projektów inwestycyjnych określa margines możliwych do zaakceptowania odchyleń podstawowych parametrów projektu inwestycyjnego. Jak wiadomo z poprzednich rozdziałów, na projekt inwestycyjny oddziałuje wiele czynników ryzyka. Mogą one powodować zmiany podstawowych parametrów projektu inwestycyjnego w stosunku do przyjętych założeń. Analiza wrażliwości powinna być skorelowana z wcześniej dokonanymi wyliczeniami, np. powinna badać wpływ okresu realizacji inwestycji, zmian w poziomie przychodów, kosztów na wysokość wskaźnika DSCR, NPV oraz IRR. Analiza wrażliwości może mieć charakter prosty lub złożony.

Jeżeli chodzi o pojęcie usług w rozumieniu dyrektywy 92/50 to nie jest ono wyraźnie sprecyzowane. Artykuł 1 (a) dyrektywy 92/ 50 stwierdza jedynie, że zamówieniami na usługi są wszystkie pozostałe zamówienia, które nie są:

– regulowane dyrektywą dotyczącą zamówień publicznych na dostawy,

– regulowane dyrektywą dotyczącą zamówień publicznych na roboty budowlane,

Jak już powyżej wspomniano – w przypadku prawa wspól-notowego – kryteria o charakterze ekonomicznym stanowią podstawę do wyboru najkorzystniejszej oferty. Przesłanki innej natury zazwyczaj mogą wpływać ograniczająco na realizację zasady równego traktowania wszystkich uczestników postępowania i służyć do realizacji określonych celów, bynajmniej niezwiązanych z zasadą prawidłowego dysponowania środkami publicznymi. Na temat aspektów społecznych zamówień publicznych wypowiedziała się Komisja Wspólnot Europejskich w Zielonej Księdze z 1996 r. Jeżeli chodzi o etap oceny ofert, to najbardziej znaczącym problemem może się stać dopuszczalność stosowania kryteriów związanych z ochroną środowiska. Z uwagi na ich rozmiar, zamówienia publiczne mogą mieć znaczny wpływ na określone działania gospodarcze, jak również mogą oddziaływać na proces wytwarzania określonych pro-duktów. Państwa zastanawiają się więc, jak najlepiej promować zamó-wienia na ekologiczne i przyjazne środowisku produkty i usługi.

W projektach inwestycyjnych typową tendencjąjest ograniczanie zatrudnienia. Spółki celowe powołane do realizacji projektów inwestycyjnych starają się zatrudniać zatem do zarządzania projektami inwestycyjnymi wyspecjalizowane firmy z odpowiednimi referencjami. Firmy takie mogą jednocześnie zarządzać kilkoma projektami, często firmy także są dobierane w przetargach. W projektach deweloperskich termin zarządzanie projektem może dotyczyć zarówno zarządzania fazą realizacji, jak i fazą eksploatacji. Celem zarządzania nieruchomością jest maksymalizacja dochodów z nieruchomości tak, aby był możliwy stały wzrost wartości rynkowej nieruchomości. Realizacja tych zadań przez firmy zarządzające nieruchomością odbywa się poprzez:

dania się woli sądu co do sposobu wykonania zobowiązania lub podjęcia decyzji o rozwiązaniu danego stosunku prawnego, jakim jest umowa. Nakłada ona na strony obowiązek podjęcia renegocjacji zmierzających do dostosowaniu danej umowy do zmiennych okoliczności.

Klauzula rebus sic stantibus ma swój odpowiednik w artykule 357 k.c. Na mocy tego artykułu, jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażąca stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia albo nawet orzec

Prawidłowe wyznaczenie terminu do składania ofert ma na celu umożliwienie wszystkim przedsiębiorcom ich przygotowanie, dlatego też przy jego określaniu zamawiający powinien brać pod uwagę takie elementy, jak: obszerność dokumentacji przetargowej, złożoność zamówienia czy też konieczność dokonania oględzin miejsca przyszłej realizacji kontraktu. Data składania ofert i czas na ich przygotowanie powinien być ten sam dla wszystkich oferentów. Naruszeniem zasady równego traktowania byłoby zróżnicowanie terminów – oznaczałoby to bowiem, że niektóre podmioty znajdują się w uprzywilejowanej sytuacji i mają więcej czasu na przemyślenie swoich propozycji.

J. Penc wskazuje, że w działalności gospodarczej ryzyko mierzone jest stopniem sprawowania przez menedżera kontroli nad sytuacją. Sprawowanie kontroli to nic innego, jak możliwość zarządzania ryzykiem. Zarządzanie ryzykiem powinno prowadzić do minimalizacji ryzyka. Zarządzanie ryzykiem obejmuje cztery etapy:

– identyfikację różnych rodzajów ryzyka

– kwantyfikację ryzyka (ocena jego wpływu na projekt), w tej kategorii mieści się uwzględnianie ryzyka w szacowaniu stopy dyskontowej

W rażącej sprzeczności z zasadą równego traktowania pozostaje dopuszczalność oceny i wyboru przedłożonych ofert przy zastosowaniu systemu preferencji. Sytuacja taka oznacza, iż już na wstępie dochodzi do ograniczenia równych szans wszystkich oferentów. Preferencje najczęściej oznaczają korzystniejsze traktowanie niektórych oferentów ze względu na ich przynależność państwową (co ma znaczenie przy samej kwalifikacji przedsiębiorców) lub ze względu na miejsce pochodzenia oferowanych towarów lub na narodowość pracowników. Preferencje wiążą się z instrumentalnym traktowaniem systemu zamówień publicznych jako narzędzia do osiągania konkretnych celów wyznaczonych przez organy administracji lub po prostu z dyskryminowaniem przedsiębiorców zagranicznych. Preferencje mogą oznaczać, że jedynie oferty sprzedaży danych towarów będą brane pod uwagę, lub że oferty tych przedsiębiorców, którzy proponują określone produkty będą traktowane korzystniej przy ocenie złożonych ofert. Stosowanie preferencji we wspólnotowym prawie zamówień publicznych jest zakazane. Jedynym wyjątkiem, dotyczącym tzw. preferencji wspólnotowych, jest art. 36 dyrektywy 93/38 zawierający regulacje dotyczące stosowania preferencji i szczególnego traktowania ofert obejmujących towary pochodzące z państw trzecich, z którymi Wspólnota nie zawarła żadnych umów zapewniających porównywalny i skuteczny dostęp przedsiębiorstw wspólnotowych do rynków tych państw. Oferty takie mogą być odrzucone, jeżeli udział towarów pochodzących z takich państw trzecich przekracza 50% całkowitej wartości towarów objętych ofertą. Postanowienie to stosuje się jedynie w odniesieniu do miejsca pochodzenia towarów wymienionych w ofercie, niezależnie od narodowości oferenta.

Gwarancja, jako czynność prawna, nie jest uregulowana jako osobny typ umowy w polskim kodeksie cywilnym. Dopuszczalność gwarancji wynika z art.353 i art. 391 kodeksu cywilnego. Artykuł 391 k.c. stanowi, że jeżeli w umowie zastrzeżono, że osoba trzecia zaciągnie określone zobowiązanie albo spełni określone świadczenie, to ten, kto takie przyrzeczenie uczynił, odpowiedzialny jest za szkodę, którą druga strona ponosi przez to, że osoba trzecia odmawia zaciągnięcia zobowiązania albo nie spełnia świadczenia. Może jednak zwolnić się od obowiązku naprawienia szkody, spełniając przyrzeczone świadczenie, chyba że sprzeciwia się to umowie lub właściwemu świadczeniu. Gwarancja to zobowiązanie abstrakcyjne, samodzielne i nie związane z umową zawartą pomiędzy dłużnikiem a beneficjentem gwarancji. Zakres zobowiązania gwaranta nie jest zdeterminowany zakresem zobowiązania dłużnika. Gwarant nie może podnieść przeciwko beneficjentowi gwarancji żadnych zarzutów, które przysługują dłużnikowi.

Prawo wspólnotowe – zdaniem Komisji – stwarza pewne możliwości uwzględniania kryteriów społecznych przez zamawiających. Można wykluczyć z udziału w przetargu przedsiębiorców, którzy byli już uznani za winnych przestępstwa popełnionego w związku z prowadzoną działalnością – taki czyn może dotyczyć również naruszenia norm prawa o charakterze społecznym (warunki pracy i płacy, dyskryminacja ze względu na płeć itp.). Zamawiający mogą również ustalać takie warunki wykonania umowy, które nakazywałyby dostosowanie się do pewnych kryteriów społecznych, o ile oczywiście nie doszłoby do naruszenia norm prawa wspólnotowego. Ponadto aspekty społeczne mogą być uwzględniane w specyfikacji przedmiotu zamówienia lub na etapie kwalifikacji oferentów, pod warunkiem że nie dojdzie do złamania zasady równego traktowania. Najszersze możliwości mają zamawiający przy udzielaniu zamówień objętych jedynie przepisami TWE – tutaj dopuszczalność stosowania aspektów społecznych jest duża, o ile pozostają one w zgodzie z normami traktatowymi.

Akredytywa standby jest formą zabezpieczeń wykonania umów towarzyszących projektowi inwestycyjnego. Do takich umów mogą należeć: umowa kredytowa, kontrakt pod klucz, umowa najmu, porozumienie wspólników. Najczęściej beneficjentem akredytywy standby jest bank kredytujący lub wykonawca prac budowlanych. W treści akredytywy standby zawarte jest zobowiązanie banku otwierającego do zapłaty określonej w akredytywie sumy pieniężnej na pierwsze żądanie beneficjenta, w przypadku gdy zleceniodawca akredytywy (sponsor projekt- nie wywiąże się z podjętych zobowiązań umownych (np. nie dokapitalizuje spółki celowej). Obowiązek wykonania płatności ze strony banku otwierającego ciąży na nim, jeśli beneficjent oświadczy, że jego kontrahent nie spełnił swych obowiązków wynikających z umowy .

Roboty publiczne opłacane z pieniędzy władcy znane były już w starożytnym Rzymie, gdzie przy zastosowaniu tej instytucji prowadzono budowę dróg czy regulowano rzeki. Jednak jej rzeczywisty rozwój nastąpił dopiero w latach późniejszych, kiedy to państwo sporządzało wykaz towarów i usług oraz dokonywało wyboru wykonawcy lub dostawcy. Z realizacją takiej inwestycji wiązały się znaczne udogodnienia i preferencje, z których mógł korzystać podmiot realizujący zamówienie. Miały one charakter ulg podatkowych czy też polegały na udzielaniu korzystnych kredytów i pożyczek.

Pojęcie równości jest ściśle związane z ideą sprawiedliwości. Dlatego też możemy rozróżnić pomiędzy równością w znaczeniu formalnym i w znaczeniu materialnym. O ile pierwsze z tych pojęć odnosi się do równości wobec prawa, to drugie dotyczy już treści danej normy prawnej. Prawo wspólnotowe chroni zasadę zarówno materialnej, jak i formalnej równości. Zasady te są generalną regułą prawa, która ma być przestrzegana przez wszystkie sądy.

Umowa kredytowa wiąże się z faktem korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania. Ustawa – Prawo bankowe w art. 69 określa pojęcie kredytu bankowego oraz cechy umowy, na podstawie której funkcjonuje. Przez zawarcie umowy kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.